Ұлттық статистика бюросы
Қазақстан Республикасы Стратегиялық жоспарлау және реформалар агенттігі
Көлік Жолаушылар айналымы барлық облыстарда, ең көп дәрежеде Атырау облысында (2 есеге),Астана қ.(1,9 есеге), Шымкент қ. (1,6 есе), Ақтөбе (1,5 есеге), Манғыстау (1,4 есеге), Солтүстік Қазақстан (38,3%) облыстарында ұлғайды.
| Жүкайналымы | Жолаушылар айналымы | |
|---|---|---|
| Республика Казахстан | 94,9 | 149,3 |
| Абай | 82,1 | 123,5 |
| Ақмола | 75,2 | 108,1 |
| Ақтөбе | 93,8 | 149,8 |
| Алматы | 89,2 | 137,7 |
| Атырау | 76,3 | 203,2 |
| БатысҚазақстан | 102,5 | 131,5 |
| Жамбыл | 86,2 | 110,8 |
| Жетісу | 84,1 | 114,7 |
| Қарағанды | 99,5 | 105,6 |
| Қостанай | 104,1 | 129,1 |
| Қызылорда | 97,8 | 119,1 |
| Маңғыстау | 90,5 | 143,8 |
| Павлодар | 126,4 | 128,4 |
| СолтүстікҚазақстан | 108,4 | 138,3 |
| Түркістан | 83,9 | 134,5 |
| Ұлытау | 97,9 | 111,8 |
| ШығысҚазақстан | 131,7 | 126,8 |
| Астана қаласы | 115,4 | 157,3 |
| Алматы қаласы | 130,7 | 191,9 |
| Шымкент қаласы | 168,1 | 158,4 |
2023 жылғы қаңтарда республика темір жол көлігімен 33,6 млн. тонна жүк тасымалданды, бұл 2022 жылғы қаңтар деңгейінен 9,5%-ға аз, осы кезеңде жүк айналымы 27,1 млрд. т-км құрады (2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 0,4%-ға ұлғайды), 1,7 млн. жолаушы тасымалданды (2022 жылғы қаңтарға қарағанда 30,2%-ға артық), жолаушылар айналымы 1,3 млрд. п-км құрады (2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 24,4%-ға өсті).
2023 жылғы қаңтарда өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда автомобиль көлігімен жүк тасымалдау 20,8%-ға ұлғайғаны байқалады. Бұл ретте жолаушыларды тасымалдау және жолаушылар айналымы тиісінше 32,2% және 26,2%-ға ұлғайды.
2023 жылғы қаңтарда 23,3 млн. тонна жүк тасымалданды (2022 жылғы қаңтарға қарағанда 6%-ға аз), жүк айналымы–12 млрд.т-км (2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 8,5%-ға азайды).
2023 жылғы қаңтарда республиканың әуе көлігімен 969,9 мың жолаушы тасымалданды (2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 84%-ға ұлғайды), жолаушылар айналымы 1964,5 млн.п-км құрады (2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 2,3 есеге ұлғайды).
2023 жылғы қаңтарда теңіз көлігімен 82,7 мың тонна жүк тасымалданды, 2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 9,4%-ға ұлғайғаны байқалады, жүк айналымы 41,2 млн. т-км құрады және 2022 жылғы қаңтармен салыстырғанда 19,8% азайды.
*Көлік саласы бойынша статистикалық деректер 2023 жылғы қаңтардан бастап автомобиль көлігінде жүктерді және жолаушыларды коммерциялық тасымалдауды жүзеге асыратын дара кәсіпкерлер қызметінің көрсеткіштерін қалыптастыру жөніндегі
әдіснамалық тәсілдің өзгеруін ескере отырып қалыптастырылды.Өткен жылдың ұқсас кезеңімен салыстырмалы деректерді алу мақсатында көлік саласының 2022 жылғы негізгі көрсеткіштері қайта қалыптастырылды.
Ескертпе: Электрондық кестелер 2023 жылғы 12 сәуірде «ҚТЖ» ҰК» АҚ-ның және 2022 жылғы қаңтардағы әуе көлігімен жолаушыларды тасымалдаудан түсетін кірістер салалары бойынша көлемдердің қайта бөлінуін ескере отырып қайта жарияланды.
Тасымалданған жүктер - көлікпен тасымалданған тоннадағы жүктер саны.
Көліктің жүк айналымы - жүктерді тасымалдау бойынша көлік жұмыстарының көлемі, тонна-километрмен тұлғаланады. Тасымалданатын жүктің әрбір партиясының (жөнелтудің) салмағын оны тасымалдау арақашықтығына көбейтудің жиынтықталуы арқылы анықталады.
Жолаушылар тасымалдау – белгілі бір уақыт кезеңінде тасымалданған жолаушылар саны. Көлік, қатынас түрлері бойынша ескеріледі. Жолаушыларды тасымалдау статистикасындағы байқау бірлігі жолаушы-сапары болып саналады.
Көліктің жолаушылар айналымы - жолаушыларды тасымалдау бойынша жұмыс көлемі. Өлшем бірлігі-жолаушы-километр, яғни 1 жолаушынының 1 километр қашықтыққа орын ауыстыру болып табылады. Әр тасымалдаудың жолаушылар санының туындыларын километрмен тасымалдау қашықтығына қосу арқылы анықталады.
Нақты көлем индексі - есепті кезеңдегі жүк және жолаушылар тасымалының сандық көлемдерінің базиспен салыстырғанда өзгеруін сипаттайтын салыстырмалы көрсеткіш және жүктер мен жолаушыларды тасымалдаудан түсетін кірістердің орташа өлшенген өсу қарқыны негізінде есептеледі.
Шығарылымда 1-көлік айлық нысаны бойынша есеп берген, негізгі қызмет түрі – көлік (ЭҚЖС-ның коды – 49-51) болып табылатын кәсіпорындардың жұмысы, жолаушыларды және жүктерді коммерциялық негізде тасымалдауды жүзеге асыратын экономиканың басқа да салаларындағы кәсіпорындар көрсетілген. Одан басқа, көлік жұмысының негізгі көрсеткіштеріне (жүк тасымалдау, жүк айналымы, жолаушы тасымалдау, жолаушы айналымы) автомобильдік коммерциялық тасымалдаумен айналысатын жеке кәсіпкерлер жұмысы көлемінің бағалауы кіреді. Бағалау принципі ҚР ИИДМ ұсынған жеке меншік нысанындағы кәсіпорынның 1 автокөлігіне және оның әрі қарай азаматтардың жеке меншігіндегі техникалық ақауы жоқ автокөліктер санына таралу жұмыс көлемінің есептелуіне негізделген.
